SORUMLULUK

 

Sorumluluk, bireyin yapması gerekenlerin farkında olması, yeteneklerini ve zamanını en iyi şekilde kullanması, kendi davranışlarının bireysel sonuçlarına sahip çıkması ve başkalarının haklarını çiğnemeden kendi ihtiyaçlarını karşılamasıdır.

Sorumluluk doğuştan getirilen değil sonradan öğrenilen davranışlardan oluşmaktadır.Çocuğa sorumluluk vermek, kişilik gelişimini pozitif yönde etkileyen ve hızlandıran bir unsurdur.

Yaşına, cinsiyetine ve fiziksel gelişimine uygun olarak çocuğa yüklenen sorumluluk;

  • Çocuğun kendine güvenini artırır.
  • Paylaşma ve başarma duygularını tatmin eder.
  • İnisiyatif koyma, çevresini ve kendini organize ve kontrol etme becerilerini geliştirir.

 

Sorumluluk Sahibi Bireyler;

  • Bağımsız davranır, davranışlarının etkilerini dikkate alırlar.
  • Kendi kaynaklarını kullanırlar.
  • Karar alırken seçenekleri düşünebilir, gelecekle ilgili yorum yapabilirler.
  • Bir iş üzerinde yoğunlaşabilir ve rekabeti olgunca karşılarlar.
  • Hem kendi hem de başkalarının sınırlarından haberdardırlar.
  • Kendilerine güvenir, kendi kararlarını kendileri verebilir ve bağımsız hareket edebilirler.
  • İşbirliğine yatkındırlar, kendi payına düşen görevlerin sorumluluğunu yerine getirirler.
  • Özeleştiri yapabilirler, hatayı başkalarından önce kendisinde ararlar.
  • Etkili plan yapar, zamanı iyi kullanırlar.
  • Bugünün işini yarına bırakmazlar.

 

Anne Babaya Öneriler;

  • Çocuğa kendine yetmeyi ve kendi kendini yönetmeyi öğretin. Öyle bir özgür ortam hazırlayın ki, ayakları üzerinde durmayı, kendi kanatlarıyla uçmayı öğrenebilsin.
  • Çocuğa yaşına ve gelişim düzeyine uygun görev ve sorumluluklar verin.
  • Aile evdeki işler konusunda çocuktan yardım bekleneceğini açıkça ortaya koymalıdır. Çocuğun başlangıçta döke saça yapacağı bu işler daha sonra deneyime ve sorumluluğa dönüşecektir. Buna karşın koruyucu bir yaklaşım çocuğun bağımsızlık ve sorumluluk hissetmesini engeller.
  • Çocuğun seçim yapmasına izin verin.
  • Sorumluluk alma konusunda çocuğun gösterdiği çabalara saygı duyun.
  • Onu görev ve sorumluluklarıyla baş başa bırakın.
  • Onun adına düşünmek yerine, kendi başına düşünmesini sağlayın. Sorununu çözmek yerine, kendi sorununu çözmesine fırsat vermeniz, çocuğunuzun sorumluluk duygusunu geliştirecektir.
  • Çocuğunuza sevildiğini, istendiğini ve sizin için önemli olduğunu hissettirin.
  • Çocuğunuza iyi davranın ve yumuşak bir sesle konuşun.
  • Çocuğunuzun deneyim ve girişimlerindeki hatalarını, kırıcı biçimde eleştirmeyin.
  • Evde net kurallarınız olsun ve bunlar duruma, olaylara ve sizin içinde bulunduğunuz psikolojik duruma göre değişmesin.
  • Aşırı ilgi ve ilgisizlikten kaçının.
  • Çocuğunuzun size bağımlı olduğunu düşünüyorsanız koruyucu tutumunuzu değiştirin.
  • Gezi ve ziyaretlerde çocuğunuzun konuşmasını kısıtlamayın, konuşmasını teşvik edin.
  • Okul çağındaki çocuklar ders ve oyun arasında zamanı iyi kullanmak, okulda kendine verilen görevleri zamanında yerine getirmekle sorumludurlar. Yaşına ve gelişim düzeyine uygun olarak evde çocuğa verilen sofra hazırlığı, odasını düzenli tutma vb. konularda çocuktan yardım istemek sorumluluk konusunda onu cesaretlendirici ve destekleyici bir ortam sağlar.
  • Sürekli sorumsuz davranan çocuklar anne ve babaları tarafından sorumlu davranmalarına izin verilmeyen çocuklardır.
  • Hiçbir zaman çocuğunuzun sizin kadar sorumlu olmasını beklemeyin.

 

Öğretmenlere Öneriler;

  • İlköğretim ve Ortaöğretim çağı öğrencilerinin gelişim özellikleri çok iyi bilinmelidir.
  • İlköğretim çağı, çocukların sorumluluklarını öğrenecekleri ve yaşayacakları bir çağdır.
  • Aile sorumluluğun ilk oluşması gereken yerdir, bu gerçekleşmemişse dahi okulda öğrenciye özelliklerine uygun sorumluluklar verilmeli ve takip edilmelidir.
  • Otoriter bir tutum içerisine girmeyin ve her fırsatta öğrencilere seçme olanağı sunun.
  • Müfredatta işleyeceğiniz konuların sorumlulukla ilişkisini kurmaya çalışın.
  • Sınıfta her öğrencinin, sorumluluk alma fırsatı yakalamasını sağlayın.

 

 

 

Yorumlar

Yorum Bırakın