BENİM NEYİM VAR?

 

Bu bölümdeki soruların tümü 4 ile 10 yaş arasındaki çocukların merak ettikleri konulara yöneliktir. Cevaplar, çocuklara bir yetişkin tarafından okunabileceği gibi; yalnız başlarına da okuyabilecekleri gibi düzenlenmiştir.

Soru: Dikkat Eksikliği Sendromu nedir?

Cevap: Dikkat Eksikliği Sendromu, bazılarımızın hayatı yeterince net göremediği için gözlük takmaya gereksinim duyması gibidir. Dikkat Eksikliği Sendromu, olan bir çocuk dikkatini tek bir konuya toplamakta zorlanır, tıpkı senin gibi. Sürekli hareket etmek istediğin için anlatılanı dinlemekte zorlanırsın. Gözlük takanların gözlüğe kimi zaman sinir olmaları gibi Dikkat Eksikliği Senromu olmak da seni sinir edebilir. Oysa bu sendromun hiçbir korkunç yanı yoktur; yani Dikkat Eksikliği Sendromun olması senin aptal olduğunu falan göstermez. Hiçte bile. Nasıl bir sürü akıllı çocuk gözlük takıyorsa, bir sürü akıllı çocuğun da Dikkat Eksikliği Sendromu vardır.

Soru: Dikkat Eksikliği Sendromu olmak demek aptal olmak demek midir?

Cevap: Kesinlikle hayır. Dikkat Eksikliği Sendromu olan pek çok akıllı insan vardır. Elektrik ampulünün mucidi Thomas Edison bunlardan yalnızca birisidir.

Soru: Arkadaşım, "Eğer Dikkat Eksikliği Sendromun varsa, demek ki sen geri zekalısın." dedi. Doğru mu biliyor?

Cevap: Hayır, doğru bilmiyor. Dikkat Eksikliği Sendromunun akıllı ya da geri zekalı olmakla hiçbir alakası yoktur. Anne Babalarımızın da Dikkat Eksikliği Sendromu olabilir. Öğretmenimizin de; okul müdürümüzün de; doktorumuzun da. Bir itfaiyecinin, polisin, postacının, pilotun ya da astronotun da Dikkat Eksikliği Sendromu olması mümkündür. Herkesin Dikkat Eksikliği Sendromu olabilir.

Soru: Ritalin alan bir arkadaşım var, ondan hiç hoşlanmıyorum. Ritalin alırsam ona mı benzeyeceğim?

Cevap: Hayır. Ritalin senin kişiliğini değiştirmeyecektir. Nasıl ki aspirin yuttuğunda her aspirin yutana benzemiyorsan. Hatta bir keresinde hoşlanmadığın arkadaşınla aynı anda aspirin yutmuş olabileceğine bahse bile girerim. Nasıl aspirin yuttuğunda ona benzemediysen şimdi Ritalin yuttuğunda da ona benzemezsin.

Soru: İlacın bana ne faydası var?

Cevap: İlaç, etkisini gösterdiğinde sana dikkatini daha iyi toplayabilmen için yardımcı olacaktır. Okulda ya da evde böylece daha dikkatli olabilecek ve daha kolaylıkla okuyabileceksin. Ödevlerini daha kolay yapabileceksin. Kardeşlerinle daha iyi anlaşabileceksin. Hatırlamak istediğin şeyleri daha kolaylıkla hatırlayabileceksin.

Soru: İlaç kötü şeyler yapar mı?

Cevap: Bazen, ama kötü şeyler o kadar da kötü değildir; ilacı almayı kestiğinde hemen geçerler.

Bazen ilaç iştahını kapatır, onun için iyi yemek yemeye dikkat etmelisin. Kimi zaman uyumanı da engeller onun için ilacını yatma vaktine yakın almamaya dikkat etmelisin.

Çoğunlukla ilaç kötülük yerine sana çokca iyilik yapacaktır.

Soru: İlaç almak benim deli olduğum anlamına mı gelir?

Cevap: Kesinlikle hayır. Başı ağrıdığında aspirin yutan insanlar ne kadar deliyse, dikkatini toplamaya yardımcı olacak ilacı aldığın için sen de o kadar delisin! yani değilsin.

Soru: Arkadaşım ilaç alarak zayıflık gösterdiğimi, "erkek adamın", ilaca gerek duymayacağını söylüyor, söyledikleri doğru mu?

Cevap: Hayır, doğru değil. Eminim arkadaşın hasta olmamak için aşı oluyordur, bu onun zayıflık gösterdiği anlamına mı gelir? Tabii ki hayır. Örneğin; arkadaşın, daha iyi görmek için gözlük taktığında bu zayıflık mı olur yoksa akıllılık mı? İşte Dikkat Eksikliği Sendromu için ilaç almak daha iyi görmek için gözlük takmaktan ya da daha kuvvetli olmak için vitamin almaktan farklı değildir.

Soru: İlaç almaya daha ne kadar devam edeceğim?

Cevap: Bunu bilemiyoruz. Büyük bir olasılıkla doktorun, yılda bir ya da iki kez ilacı almanı durdurarak hala ihtiyacın olup olmadığını kontrol edecektir. Çocukların bazen yıllarca, bazen de aylarca ilaç almaları gerekebilir.

Soru: Dün, bende Dikkat Eksikliği Sendromu olduğunu öğrendim, bunu erkek kardeşimden nasıl saklayabilirim?

Cevap: Sır saklamak çok zor bir iştir. Eğer bunu gerçekten bir sır olarak saklamak istiyorsan, anne babanın yardımı ile başarabilirsin ama bunun çok zor olacağını da aklından çıkarmamalısın. Neden anne ve babanla konuşup onların bu durumu kardeşine uygun bir dille anlatmalarını istemiyorsun? Eminim anne baban, kardeşinin seninle alay etmesini ya da sana aptal demesini önleyecek bir şekilde ona durumu açıklayabilirler. Kardeşin konuyu bilirse senin hayatın kolaylaşacaktır ister inan ister inanma belki sana yardımı bile dokunacaktır.

Soru: Dikkat Eksikliği Sendromu olan insanların garip insanlar olduğunu duydum.

Cevap: Duydukların doğru değil.

Bence "garip" sözcüğünü kullanırken çok dikkatli olmak lazım. Tanıdığım bir sürü iyi insan sadece başkalarından farklı davrandıkları için "garip" diye adlandırılıyorlar. Böyle adlandırılmak ise onların kalbini kırıyor. Hiç kimse böyle çağırılmaktan hoşlanmaz, başkalarının kalbini kırmak iyi bir haslet değildir.

Soru: Dikkat Eksikliği Sendromunuz varsa başkalarından daha süratli düşündüğünüz doğru mudur?

Cevap: Bazen, ama bazen de tam tersi olur. Uzun vadede yavaş düşünmekle hızlı düşünmek kendi kendini dengeleyecektir. Kimi zaman, Dikkat Eksikliği Sendromu olan çocuklar o kadar hızlı düşünürler ki; kendi düşünce hızlarına kendileri yetişemezler. Çok hızlı geçen bir trenin kompartımanlarını tek tek göremediğimiz gibi.

Soru: İlacımı bazen almak istemiyorum. Bu mümkün mü?

Cevap: İlacı arada sırada almak yerine hergün aynı zamanda almak daha yararlıdır. İlacını her zaman almak istemiyorsan bu konuyu anne babanla ya da doktorunla konuşmalısın. Belki de ilaç hakkında cevaplandırılmasını istediğin sorular vardır ve bu konuda sana yardımcı olabilecek kişiler onlardır. Doktorun dozajı ya da ilaç zamanını ayarlayabilir.

Soru: Aldığım ilaç beni daha akıllı mı yapacak?

Cevap: Hayır. Ama dersini daha dikkatli dinlemene ve ödevlerini daha düzgün yapmana yardımcı olacağı için notların daha iyi olacaktır. İlaç seni daha akıllı yapmayacaktır sadece olan aklını daha iyi kullanmana yardımcı olacaktır.